Shkrimtari i Times ndoshta gjëja më e afërt që gazetaria e futbollit kishte me një personazh të famshëm, por loja dhe mënyra se si ne e konsumojmë atë, ka ndryshuar
Jonathan Liew
Për më shumë se tre dekada, mediat angleze të futbollit ishin një vend i çudirave të dimrit. Një dimër i përjetshëm. Dimri shtrin një kontroll të akullt mbi peizazhin. Por edhe dimri, me sa duket, mund të përfundojë i ngrirë. Duke pasur parasysh shpatullën e ftohtë. Është koha për të përfunduar dimrin, tani kjo përrallë e veçantë e dimrit ka arritur kapitullin e saj të fundit.
Ky, me falje, ishte paragrafi i hapjes së një kolone për shkarkimin e Henry Winter nga Times, shkruar në stilin e Henry Winter për Times. Nga ana tjetër, është plotësisht e mundur që ju nuk e keni idenë më të dobët se për çfarë, apo për kë po flas. E cila në një masë të zhdrejtë dhe ndoshta vetë-shkatërruese është në të vërtetë çështja.
Winter është shkrimtari kryesor i futbollit i Times, të paktën derisa ai u lirua papritmas javën e kaluar. Ishte shkarkimi i dëgjuar në të gjithë botën, nëse me “botë” do të thotë “grupet WhatsApp të gazetarëve sportivë të gazetave”. Dhe në një mënyrë të thjeshtë, një lëvizje që vështron në kërthizë, një lëvizje që në fakt na tregon shumë se si dhe përmes kujt e konsumojmë futbollin këto ditë.
Sepse gjatë 35 viteve të tij në Independent, Telegraph dhe Times, Winter ndoshta u bë gjëja më e afërt që gazetaria e futbollit ka pasur ndonjëherë me një personazh të famshëm. Lojtarët e njohin atë. Drejtuesit e njohin atë. Ai ishte i kudondodhur, i respektuar, pak a shumë i paprekshëm. Kur Times e punësoi atë, ata njoftuan nënshkrimin me një fushatë reklamuese televizive luksoze. Dhe ndonëse ai rrallëherë vendosi të rrëmbejë pendët, kur ai ndiqte një kauzë – luftën e të mbijetuarve të Hillsborough për drejtësi, ose neverinë e tij për kryqin në çantën e fundit të Anglisë – zëri i tij vazhdimisht jepte hua që shkaktonte peshë shtesë.
Unë dhe Winter ishim kolegë në Telegraf për shtatë vjet, por ndërveprimet tona ishin të shkurtra. Pa ndryshim ai ishte në rrugë: duke shënuar qindra ndeshje në sezon, mijëra milje, raporte të ndeshjeve sipas kilogramëve, intervista nga grupi, turne para-sezonal, turne nën 21 vjeç, ndeshje të kampionatit të së premtes mbrëma: çdo sekondë zgjimi çdo ditë zgjimi hynte në këtë ekzistencë, një karrierë që u bë jetë, dhe anasjelltas.
Nga ana e shkrimit mund ta përshkruani edhe si një lloj frymëzimi personal: një kujtim i virtyteve të përjetshme të prozës së thjeshtë dhe elegante. Fjali jashtëzakonisht të shkurtra. Si keto. Pa mbiemra të panevojshëm, pa nuanca të panevojshme, asnjë lojë fjalësh tepër torturuese. Barcelona-Chelsea është “katalanasit në mesin e pëllumbave të Londrës”. Birmingham 0-7 Liverpool është “7-pushtet për Liverpoolin, rrushi i zemërimit për Steve Bruce”. Goli fitues i Mario Götze në finalen e Kupës së Botës 2014 bëhet “Mario de Janeiro”. Tifozët janë pa ndryshim “të mrekullueshëm” ose “madhështor”.
Dhe çfarë ishte kjo ekzistencë? Ndoshta nga një perspektivë jo-industriale, aspekti më makabërisht magjepsës i karrierës së Dimrit është mënyra se si ai përfaqëson një nga përpjekjet e fundit të bashkërenduara të mediave për të mishëruar atë që mund ta quani “zëri autentik i futbollit”: autoritar, i gjithëdijshëm, i palidhur, ungjill. Ultra në rrugë, Shekspiri në çarçafë. Dhe si rrjedhim ideja se ky sport është një hapësirë e përbashkët, një hapësirë singulare. Se kur shikojmë futboll, në thelb të gjithë shohim të njëjtën gjë, së bashku.
Kjo është, në rast se nuk e kish*t vënë re, një ide që ka qenë në recesion për mjaft kohë, një proces që pasqyron kryesisht evolucionin e medias së futbollit në tërësi. Por për dekada ishte mënyra se si ne të gjithë e pranuam lojën: nëpërmjet gjigantëve të televizionit dhe radios, doajenëve të Fleet Street, burrave të veshur me deve që ofronin jo aq shumë mendim, por gjykim. Kur Alan Hansen tha diçka në Match of the Day, ose kur Brian Woolnough u shpreh në Sun, ajo u bë e vërtetë nga vetë thelbi i të folurit, nga mungesa e plotë e zërave alternativë ose kundërshtues.
Më vonë, ai rol u mor nga Twitter, një faqe interneti ku – siç e përshkroi dikur një mik – gazetarët mund të pretendonin se ishin të famshëm dhe të famshëm mund të pretendonin se ishin gazetarë. Natyrisht, Winter, me mbi miliona ndjekësit e tij, ishte në pararojë të emigrimit, duke mbajtur gjykatën në sheshin dixhital të qytetit, ende duke i testuar ato lojëra fjalësh, ende duke bërë dolli për ata tifozë të mrekullueshëm.
Por, nën sipërfaqe, terreni ka vite që po çahet: vëmendja dhe ndikimi po largohen jo vetëm nga gazetat tradicionale, por nga të gjithë. Edhe televizioni e ka humbur fuqinë e tij për të na bashkuar: aksioni i tij i drejtpërdrejtë tani është kryesisht i paguar, ekspertët e tij tani pa ndryshim partiakë, përmbajtja e tij e disponueshme. Ajo që dikur përbënte hapësirën tonë të përbashkët të futbollit është ndarë në një milion galaktika: forume dhe media fansash, podkaste dhe kanale YouTube, blogje dhe faqe interneti të specializuara, Reddit dhe TikTok, burimet e kuruara që na lejojnë të shikojmë një lojë përmes çdo filtri që zgjedhim: fisnor Ekipi social, shaka, fantazi.
Bota e vjetër – një botë e mbytur me portierë tradicionalë dhe dukë të gazetave dhe citate të vakëta të Gareth Southgate të embargouara deri në orën 22:30 të së premtes – është zhdukur. Dhe ndoshta njerëzit e fundit që ende nuk kanë vënë re janë ata pak që po pakësohen ende brenda saj.
Si mund të tingëllojë një “zë autentik i futbollit” në vitin 2024? Çfarë lloj gazetari mund të flasë me kuptim me të gjitha kapanonet e ndryshme të sportit? Ata duhet të jenë ekspert në futbollin e meshkujve dhe femrave, në kontekstin social dhe historik të lojës, në gjeopolitikën dhe financat, transferimet dhe taktikat, analitikën dhe shkencën sportive, shakatë dhe tërbimet, të gjitha ligat kryesore evropiane dhe shumë të tjera përveç kësaj. Dhe, sigurisht, ata do të zotëronin të gjitha gjuhët e reja marramendëse të mediave vizive, në të gjitha formatet dhe platformat e mundshme. Ai person, në rast se po pyesni veten, nuk ekziston në të vërtetë. Është e gjitha futboll. Por gjithnjë e më shumë, është shumë e madhe që çdo entitet të krijojë, e lëre më ta mbulojë.
Dhe për të shmangur dyshimet, asnjë nga këto nuk është domosdoshmërisht një gjë e keqe. Me gjithë pabarazitë dhe joefikasitetin e saj, peizazhi i mediave të futbollit është më i gjerë dhe më i pasur se kurrë. Ju keni Fabrizio Romano për transferime, Grace Robertson për taktikat, Versus për kulturën e futbollit, podcast Stadio për lojën globale, Mark Goldbridge për komente performuese rreth Erik ten Hag, Guardian për mendimet e shkruara nga djemtë e zgjedhur të fundit në PE. Në një farë mënyre, nuk ka pasur kohë më të mirë për të konsumuar futboll. Kopshti po lulëzon. Por që pranvera të fillojë – dhe po, ju e dini se po vjen – dimri i parë duhet të përfundojë.
